رنگ نور

رنگ نور به ویژگی‌های نور مرئی مرتبط است و متفاوت از دیدگاه طول موج‌های مختلف است. نور مرئی توسط چشم انسان در بازه‌ی خاصی از طول موج‌ها رؤیت می‌شود و این بازه را “طیف نوری” یا “طیف مرئی” می‌نامند.

رنگهای مختلف نور در طیف مرئی به ترتیب افقی (از چپ به راست) به شرح زیر هستند:

1. بنفش (Violet)
2. آبی (Blue)
3. سبز (Green)
4. زرد (Yellow)
5. نارنجی (Orange)
6. قرمز (Red)

هر رنگ نور با یک طول موج خاص در طیف مرئی مرتبط است. بنابراین، طول موج برای هر رنگ نور می‌تواند به عنوان ویژگی تعیین کننده باشد. به عنوان مثال، نور با طول موج کمتر (مثل بنفش) دارای انرژی بیشتری است، در حالی که نور با طول موج بیشتر (مثل قرمز) انرژی کمتری دارد.

در علم اپتیک، ترکیب مختلف این رنگها منجر به تولید رنگهای دیگر می‌شود. به عنوان مثال، اگر تمام رنگهای طیف را باهم ترکیب کنید، نور سفید تولید می‌شود. از این ویژگی در دیگر فناوری‌ها مانند تلویزیون، نمایشگرها و تکنولوژی نمایش رنگی استفاده می‌شود

رنگ نور مشخصه ایست که در تصمیم گیری برای خرید چراغ، پارامتر بسیار مهمی است. در جدول زیر می توانید جدول مربوطه را مشاهده نمایید.

نماد	دمای رنگ	نمود ظاهری	نام فنی
ww(Warm White)	تا 3300 کلوین	محدوده قرمز	نور گرم(Warm)
nw(intermediate White)	از 3300 تا 5300 کلوین	سفید رنگ	بی رنگ(neutral)
tw(Cool White)	از5300 کلوین به بالا	آبی رنگ	سرد(Cool)

پس علاوه بر اینکه رنگ اتاق و محیط می تواند جو و فضا را عوض کند، رنگ نور مورد استفاده در محیط نیز این قابلیت را دارد.

نمود رنگ (Colour Rendering)

توانایی نور برای نشان دادن رنگ واقعی جسمی است که به آن می تابد را نمود رنگ می نامند. این توانایی در 8 آزمایش مختلف (R1 to R8) مشخص می شود. نمود رنگ مرجع، منبع نور خورشید می باشد و بهترین نمود رنگ (CRI) 100 می باشد. اگر CRI منبع نوری 90 باشد بسیار خوب می باشد و اگر بالای 80 باشد خوب تلقی می شود. CRI های زیر 80 نباید برای مکان های کاری مورد استفاده قرار بگیرد.

رنگ های تست (R9 to R14) همچنین در مواقع خاص استفاده می شوند. این رنگ ها به صورت اشباع شده و یا پر رنگ موجود می باشند که در دسته بندی جداگانه ای نسبت به رنگ های معمول قرار می گیرند.

تعریف

نور یک پدیده فیزیکی است که نتیجه‌ی تابش فوتون‌ها (ذرات نوری) است.این پدیده فیزیکی می‌تواند به صورت موجی یا ذراتی (فوتون) حرکت کند. این پدیده مهم در اکثر جوانب زندگی روزمره و علوم مختلف مانند فیزیک، شیمی، بیولوژی، و فناوری اطلاعات نقش بسزایی دارد.

نور می‌تواند از منابع مختلفی مانند خورشید، لامپ‌های الکتریکی، یا دیگر منابع نوری به وجود آید. این امواج نوری در طول موج مختلف قرار گرفته و امواج مرئی در بخش مشخصی از طیف آن قرار دارند که برای چشم انسان قابل رؤیت است.

این مولفه در علوم فیزیک به عنوان یک رسانه‌ی انرژی نیز مورد مطالعه قرار می‌گیرد. این انرژی می‌تواند به صورت امواج الکترومغناطیسی (مانند امواج نوری) یا ذرات (فوتون‌ها) حمل شود. امواج نوری می‌توانند به انواع مختلفی از مواد برخورد کرده و در نتیجه، اثراتی نظیر انعکاس، شکست، جذب و پراکندگی ایجاد کنند.

در زمینه‌های مختلف علمی و فنی، نور به عنوان یک ابزار قدرتمند برای مطالعه و تحقیقات به کار می‌رود و در تکنولوژی‌های مختلف از جمله لیزر، اپتیک، ارتباطات نوری و دوربین‌ها استفاده

نور طیفی خاصی از امواج الکترومغناطیسی با طول موج بین 380 تا 780 نانومتر است که چشم انسان قادر به دیدن آن است.

اثر ملانوپیک

مردمک چشم انسان دارای سلول های حساس به نور می باشد. میزان ملاتونین در شب 10 برابر آن در روز است.ملاتونین هورمون مسئول خواب می باشد.سرکوب هورمون  ملاتونین در صبح به بیدار ماندن ما در طول شبانه روز کمک می کند.بنابراین می توان این گونه گفت که نور باعث پیدایش ریتم شبانه روزی می باشد.

محدوده ی بینایی چشم انسان

ادراک نسبی از طیف های نور و اثر ملانوپیک

نور چیست؟

این مولفه به طور خلاصه سه اثر مثبت بر روی انسان دارد:

برای کاربرد های دیداری
روشنایی محیط زندگی و کار مطابق با استانداردها
روشنایی آرامش بخش همراه با احساس راحتی
برای کاربرد های احساسی
نورپردازی هنری
طراحی صحنه و افکت های زیبا
اثرات بیولوژیکی آن

تنظیم ریتم شبانه روزی

آرامش بخشی ویا تحریک

پارامترهای اساسی در روشنایی

شار نوری – شدت نور- روشنایی- شدت روشنایی

Ω: زاویه کمانی که نور به آن می تابد.
A: مساحتی که نور به آن می تابد.
П : 3.14
AL.CosЄ : محدوده قابل دید منبع نور
Ƥ : میزان بازتاب محیط

شار نوری

این پارامتر نشان دهنده میزان نور تابیده شده از منبع می باشد. در اینجا یک کمیت دیگر به نام بهره الکتریکی نور نیز تعریف می شود که عبارت است از میزان شار نوری خروجی به توان الکتریکی ورودی، با واحد (lm/w) ؛که این کمیت را می توان هم برای منبع و هم چراغ تعریف نمود. این پارامتر تعیین کننده بازدهی چراغ و صرفه اقتصادی آن نیز می باشد.
نماد: Ф Phi ؛ واحد: lm Lumen

شدت نوری

شدت نوری نشان دهنده میزان نور تابیده شده در یک جهت خاص می باشد. این پارامتر مشخصه ی بسیار خوبی برای المان هایی نظیر رفلکتور که نور را به صورت مستقیم بازتاب می کنند، می باشد. این پارامتر با منحنی LDC (Luminous intensity Distribution Curve) نشان داده می شود.
نماد: I واحد: CD Candela

شدت روشنایی

شدت روشنایی به مقدار انرژی نوری است که به ازای هر واحد سطح در یک نقطه خاص از یک منبع نور تابیده می‌شود. این مقدار توسط واحد SI به نام کندلا بر متر مربع (cd/m²) اندازه گرفته می‌شود. یک کندلا بر متر مربع معادل یک واحد شدت روشنایی است.

رابطه‌ی شدت روشنایی (I) با توان نوری (P) و مساحت سطح (A) به صورت زیر است:

I=P/A​

در این رابطه:

• $I$ نمایانگر شدت روشنایی است (به واحد کندلا بر متر مربع)
• $P$ توان نوری است (به واحد وات یا جول بر ثانیه)
• $A$ مساحت سطحی است که نور بر روی آن تابیده می‌شود (به واحد متر مربع)

شدت روشنایی مفید است تا نور تولید شده توسط یک منبع به چه میزان در یک نقطه خاص تراکم دارد. این مفهوم مهم در زمینه‌هایی مانند فضای عمومی، نمایشگاه‌ها، برقراری روشنایی مطلوب در فضاهای کاری یا مسکونی و سایر کاربردهای نورپردازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از سوی دیگر شار نوری تابیده شده بر واحد سطح را شدت روشنایی می نامیم. روشنایی نسبی مناسب برای محیط ها با انواع استانداردها به طور مثال طبق استانداردEN 12464 مشخص شده اند.
Illuminance:E(lx)=(luminous flux (lm))/(area (m2))
نماد : E واحد: lx Lux

روشنایی

روشنایی از پارامترهای پایه ای نور می باشد که توسط چشم انسان قابل درک است. این پارامتر از سویی به روشنایی ساتع شده از منبع نور بستگی دارد و از طرفی دیگر به درجه ی بازتابش سطح و رنگ آن بستگی دارد.

نماد: L واحد: cd/m2