روشنایی, مقالات روشنایی عمومی

نور چیست؟

نور و انواع نور
01 دسامبر

تعریف

نور یک پدیده فیزیکی است که نتیجه‌ی تابش فوتون‌ها (ذرات نوری) است.این پدیده فیزیکی می‌تواند به صورت موجی یا ذراتی (فوتون) حرکت کند. این پدیده مهم در اکثر جوانب زندگی روزمره و علوم مختلف مانند فیزیک، شیمی، بیولوژی، و فناوری اطلاعات نقش بسزایی دارد.

نور می‌تواند از منابع مختلفی مانند خورشید، لامپ‌های الکتریکی، یا دیگر منابع نوری به وجود آید. این امواج نوری در طول موج مختلف قرار گرفته و امواج مرئی در بخش مشخصی از طیف آن قرار دارند که برای چشم انسان قابل رؤیت است.

این مولفه در علوم فیزیک به عنوان یک رسانه‌ی انرژی نیز مورد مطالعه قرار می‌گیرد. این انرژی می‌تواند به صورت امواج الکترومغناطیسی (مانند امواج نوری) یا ذرات (فوتون‌ها) حمل شود. امواج نوری می‌توانند به انواع مختلفی از مواد برخورد کرده و در نتیجه، اثراتی نظیر انعکاس، شکست، جذب و پراکندگی ایجاد کنند.

در زمینه‌های مختلف علمی و فنی، نور به عنوان یک ابزار قدرتمند برای مطالعه و تحقیقات به کار می‌رود و در تکنولوژی‌های مختلف از جمله لیزر، اپتیک، ارتباطات نوری و دوربین‌ها استفاده

نور طیفی خاصی از امواج الکترومغناطیسی با طول موج بین 380 تا 780 نانومتر است که چشم انسان قادر به دیدن آن است.

اثر ملانوپیک

مردمک چشم انسان دارای سلول های حساس به نور می باشد. میزان ملاتونین در شب 10 برابر آن در روز است.ملاتونین هورمون مسئول خواب می باشد.سرکوب هورمون  ملاتونین در صبح به بیدار ماندن ما در طول شبانه روز کمک می کند.بنابراین می توان این گونه گفت که نور باعث پیدایش ریتم شبانه روزی می باشد.

محدوده ی بینایی چشم انسان

ادراک نسبی از طیف های نور و اثر ملانوپیک

نور نور چیست؟

این مولفه به طور خلاصه سه اثر مثبت بر روی انسان دارد:

برای کاربرد های دیداری
روشنایی محیط زندگی و کار مطابق با استانداردها
روشنایی آرامش بخش همراه با احساس راحتی
برای کاربرد های احساسی
نورپردازی هنری
طراحی صحنه و افکت های زیبا
اثرات بیولوژیکی آن

تنظیم ریتم شبانه روزی

آرامش بخشی ویا تحریک

پارامترهای اساسی در روشنایی

شار نوری – شدت نور- روشنایی- شدت روشنایی

نور چیست

Ω: زاویه کمانی که نور به آن می تابد.
A: مساحتی که نور به آن می تابد.
П : 3.14
AL.CosЄ : محدوده قابل دید منبع نور
Ƥ : میزان بازتاب محیط

نور

شار نوری

این پارامتر نشان دهنده میزان نور تابیده شده از منبع می باشد. در اینجا یک کمیت دیگر به نام بهره الکتریکی نور نیز تعریف می شود که عبارت است از میزان شار نوری خروجی به توان الکتریکی ورودی، با واحد (lm/w) ؛که این کمیت را می توان هم برای منبع و هم چراغ تعریف نمود. این پارامتر تعیین کننده بازدهی چراغ و صرفه اقتصادی آن نیز می باشد.
نماد: Ф Phi ؛ واحد: lm Lumen

شدت نوری

شدت نوری نشان دهنده میزان نور تابیده شده در یک جهت خاص می باشد. این پارامتر مشخصه ی بسیار خوبی برای المان هایی نظیر رفلکتور که نور را به صورت مستقیم بازتاب می کنند، می باشد. این پارامتر با منحنی LDC (Luminous intensity Distribution Curve) نشان داده می شود.
نماد: I واحد: CD Candela

شدت روشنایی

شدت روشنایی به مقدار انرژی نوری است که به ازای هر واحد سطح در یک نقطه خاص از یک منبع نور تابیده می‌شود. این مقدار توسط واحد SI به نام کندلا بر متر مربع (cd/m²) اندازه گرفته می‌شود. یک کندلا بر متر مربع معادل یک واحد شدت روشنایی است.

رابطه‌ی شدت روشنایی (I) با توان نوری (P) و مساحت سطح (A) به صورت زیر است:

در این رابطه:

  • نمایانگر شدت روشنایی است (به واحد کندلا بر متر مربع)
  • توان نوری است (به واحد وات یا جول بر ثانیه)
  • مساحت سطحی است که نور بر روی آن تابیده می‌شود (به واحد متر مربع)

شدت روشنایی مفید است تا نور تولید شده توسط یک منبع به چه میزان در یک نقطه خاص تراکم دارد. این مفهوم مهم در زمینه‌هایی مانند فضای عمومی، نمایشگاه‌ها، برقراری روشنایی مطلوب در فضاهای کاری یا مسکونی و سایر کاربردهای نورپردازی مورد استفاده قرار می‌گیرد.

از سوی دیگر شار نوری تابیده شده بر واحد سطح را شدت روشنایی می نامیم. روشنایی نسبی مناسب برای محیط ها با انواع استانداردها به طور مثال طبق استانداردEN 12464 مشخص شده اند.
Illuminance:E(lx)=(luminous flux (lm))/(area (m2))
نماد : E واحد: lx Lux

روشنایی

روشنایی از پارامترهای پایه ای نور می باشد که توسط چشم انسان قابل درک است. این پارامتر از سویی به روشنایی ساتع شده از منبع نور بستگی دارد و از طرفی دیگر به درجه ی بازتابش سطح و رنگ آن بستگی دارد.

نماد: L واحد: cd/m2

Tags:
, , , , , , ,
بعدی پارامترهای کیفی روشنایی
Back to list
قبلی روشنایی ایمنی و اضطراری

مطالب مرتبط

آشنایی با انواع مدل های چراغ اضطراری
31 اکتبر
روشنایی, مقالات روشنایی اضطراری (ایمنی)

آشنایی با انواع مدل های چراغ ایمنی (اضطراری)

چراغ های روشنایی ایمنی (اضطراری) از نظر عملکرد و نحوه تغذیه باتری پشتیبان و کنترل و مانیتورینگ، دارای انواع مختلفی هستند که اغلب در زمان انتخاب با یکدیگر اشتباه گرفته می شوند. در این بخش می خواهیم انواع مختلف و نحوه عملکرد آنها را مورد بررسی قرار دهیم.

چراغ های ایمنی (اضطراری) از لحاظ عملکرد شامل پنج مدل Maintained (عملکرد دائم)، Non-Maintained (عمکرد موقت) و Combined (عمکرد ترکیبی) ، Compound Self-contend و Satellite می باشند. همچنین این چراغ ها از نظر نحوه تغذیه باتری پشتیبان به دو دسته Self-content (باتری سرخود) و Central Battery (باتری مرکزی) و از نظر کنترل و مانیتورینک به دو دسته Self-test و IP System (Addressable) (سیستم کنترول و مانیتورینگ مرکزی) تقسیم می شوند. در زیر به بررسی انواع چراغ های روشنایی ایمنی (اضطراری) می پردازیم.

چراغ اضطراری Maintained

این نوع چراغ در زمان اتصال برق شهر دقیقاً مانند یک چراغ معمولی کار می کند و به طور دائم روشن می باشد. اما به محض قطع برق شهر تغذیه چراغ به خروجی باتری متصل می شود و چراغ بدون وقفه و با توجه به مدت زمان پشتیبانی باتری به عملکرد خود ادامه می دهد.

عمده استفاده این نوع روشنایی، جهت چراغ های خروج ایمنی است و با توجه به استانداردهای مختلف مربوط به علائم خروج طراحی و ساخته شوند.

چراغ اضطراری عملکرد دائمچراغ اضطراری Non-Maintained

این نوع چراغ ها برخلاف نوع Maintained در شرایط نرمال (اتصال برق شهری) خاموش می باشد و در صورت قطع برق شهر به عنوان منبع نور اضطراری روشن می شود. برق شهر در این چراغ تنها برای شارژ باتری استفاده می شود چرا که باتری پشتیبان این چراغ ها در حالت اتصال برق شهری و شرایط عادی در حال شارژ می باشد.

کاربرد چراغ های Non-Maintained  جهت تامین روشنایی راههای خروج می باشد و  بر اساس استاندارد های مربوط به تامین حداقل روشنایی مسیرهای پرخطر طراحی و استفاده می گردد.

چراغ اضطراری عملکرد موقت

چراغ اضطراری Combined Emergency Lighting

چراغ های Combined قابلیت عملکردی در هر دو حالت Maintained و Non-Maintained را دارند. این نوع روشنایی شامل دو  یا چند منبع روشنایی و یا یک منبع با قابلیت تامین حداقل 2 سطح روشنایی می باشد که در حالت عادی یکی از لامپ روشن و در زمان قطع برق هر دو لامپ روشن می باشد و از این چراغ های بیشتر جهت علائم خروج و تامین روشنایی مسیر خروج مورد استفاده قرار می گیرند.

چراغ اضطراری Compound Emergency Lighting

چراغ های روشنایی ایمنی مدل Compound جهت پیاده سازی همزمان چراغ های Maintained و Non-Maintained استفاده می شوند. همچنین از باتری این چراغها می توان به عنوان منبع تغذیه چراغهای مدل Satellite (تلسکوبی) نیز استفاده کرد. این چراغ ها دارای دو مدار روشنایی جداگانه maintained و Non-maintained بوده به نحوی که در شرایط نرمال (اتصال برق شهر) چراغ در حالت Maintained بوده و در زمان بی برقی مدار Non-maintained نیز فعال شده و منبع روشنایی مربوط به خود را روشن می کند. این منبع روشنایی می تواند داخل خود چراغ بوده و یا به صورت منبع Satellite خارج از چراغ باشد.

چراغ اضطراری Satellite

چراغ های روشنایی مدل Satellite (تلسکوپی) صرفا جهت تامین روشنایی ویژه ایمنی در زمان قطع برق شهر مورد استفاده قرار می گیرند. عملکرد این چراغها به صورت Non-maintained بوده و اصولا دارای یک باتری پشتیبان قوی هستند. همچنین این چراغ های می توانند در زمان قطع برق شهر از چراغهای مدل Compound تغذیه شوند.

چراغ اضطراری Satellite

 

 

همچنین یکی دیگر از راه های طبقه بندی سیستم روشنایی اضطراری بر اساس نحوه تامین برق چراغ اضطراری در شرایط بی برقی می باشد.

چراغ اضطراری می تواند منبع تغذیه خود را به شکل باتری داخلی داشته باشد که به آن Self-Contained (باتری سرخود) یا Single Point گفته می شود. نوع دیگر سیستم Central Battery (سیستم باتری مرکزی) می باشد. در این حالت برق مورد نیاز را می توان از منبع باتری مرکزی تامین کرد، جایی که باتری ها به صورت یک مجموعه واحد در محلی قرار دارند و برق با توجه به نوع سیستم به صورت DC و یا AC از طریق کابل و تابلوهای توزیع مخصوص به چراغ های اضطراری انتقال می یابد.

به طور کلی، در تصمیم گیری برای استفاده از سیستم باتری مرکزی یا یک سیستم باتری سرخود جدا از مسائل فنی، هزینه نیز مورد بررسی قرار می گیرد. به طور مثال اگر در یک پروژه بزرگ طول عمر و تعمیر و نگهداری آسان اولویت باشد، هزینه بالای باتری مرکزی ممکن است توجیه پذیر باشد. به طور معمول، هزینه‌ های چراغ‌ ها و هزینه ‌های نصب، به ‌ویژه در پروژه های کوچک‌ تر مورد توجه قرار می‌گیرند، و این معیاری است که باعث می‌شود چراغ‌های باتری سر خود انتخاب محبوب ‌تری باشند.

مزایا و معایب روشنایی اضطراری Self-content

از مزایای این نوع سیستم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • نصب سریعتر و ارزان تر است زیرا نیازی به استفاده از کابل های برق اضافی نمی باشد.
  • جهت مدار تغذیه می توان از کابل و سیم برق معمولی استفاده کرد، برخلاف سیستم باتری مرکزی که می بایست از کابل های مقاوم در برابر آتش استفاده گردد.
  • قطع شدن ارتباط کابلهای برق به طور خودکار باعث روشن شدن چراغ می گردد.
  • سیستم را می توان به راحتی با اضافه کردن چراغ گسترش داد.

همچنین معایب زیر برای روشنایی اضطراری Self-content  قابل ذکر هستند:

شرایط محیطی ممکن است در سیستم متفاوت باشد و باتری ها ممکن است تحت تأثیر دمای نسبتاً بالا یا پایین قرار گرفته و معیوب گردند. عمر باتری بسته به کاربرد بین 2 تا 4 سال محدود است. در تست دوره ای نیاز به جداسازی و مشاهده هر چراغ به صورت جداگانه می باشد.

مزایا و معایب سیستم سنترال باتری

از مزایای این نوع سیستم می توان به موارد زیر اشاره کرد:

  • تعمیر و نگهداری و تست مسیریابی آسان تر است و از یک مکان در نظر گرفته می شود
  • عمر باتری بسته به نوع آن بین 5 تا 10 سال می باشد.
  • به دلیل متفاوت بودن محل باتری از چراغ، دمای بالا و یا پایین محل نصب چراغ تاثیریبر عملکرد چراغ ندارد.
  • مقرون به صرفه بودن در پروژه هایی با تعداد چراغ های بالا

همچنین می توان معایب زیر را برای سیستم سنترال باتری برشمرد:

  • هزینه بالای تجهیزات سرمایه ای
  • هزینه نصب و سیم کشی بالا ببه دلیل نیاز به کابل مقاوم در برابر آتش برای هر چراغ .
  • یکپارچگی ضعیف سیستم – خرابی باتری یا قطعی مدار سیم کشی در هر نقطه می تواند منجر به خرابی بخش بزرگی از سیستم شود.
  • نیاز به اتاق با سیستم تهویه مناسب جهت قرار دادن باتری ها و تابلو های کنترلی.

سیستم سنترال باتریخاطر نشان میگردد جهت توضیحات کامل تر در خصوص انواع سیستم های باتری مرکزی و نوع عملکرد آنها به بخش مقالات سیستم روشنایی اضطراری مراجعه و یا اینجا کلیک کنید.

تاریخچه و ساختار لامپ های الکترونیکی
09 سپتامبر
روشنایی, مقالات روشنایی عمومی

تاریخچه لامپ های الکترونیکی

تاریخچه آشنایی با منبع نور

این مطلب قصد دارد تا تاریخچه و ساختار لامپ های الکترونیکی را بررسی کند. برای هزاران سال اجداد ما مجبور بودند فعالیت های خود را در نور طبیعی روز انجام دهند. داستان استفاده بشر از نور مصنوعی و یادگیری در به کار گرفتن آن به حدود 500 هزار سال قبل باز می گردد. زمانی که بشر برای اولین بار اتش را روشن و کنترل کرد. این کشف باعث استفاده هدفمند بشر از نور و گرما تولید شده گردید. نور مصنوعی تولید شده از آن زمان باعث گسترش دامنه طول نور طبیعی شد.
در طول سالیان زیاد چوب، چربی و روغن حیوانی برای دستیابی به نور توسط بشر سوزانده شد. این پروسه صنعتی سازی بود که طی سالهای بعدی باعث بوجود آمدن یک انقلاب واقعی و تغییرات اساسی جهت ارتقاء صنعت روشنایی و از بین بردن نقاط ضعف موجود بود. در ابتدا گاز به عنوان منبع سوخت و در ادامه الکتریسیته به راهکاری غالب جهت انتقال انرژی و تولید چراغهای روشنایی بدل شد.

لامپ های الکترونیکی در زندگی مدرن

بیشتر از 130 سال است که چراغ های روشنایی مصنوعی به یک المان لازم و ضروری در زندگی روزمره جهت استفاده در همه مکانها بدل شده است. زندگی مدرن بشر بدون استفاده از این المان های روشنایی امکان پذیر نیست. زیرا جوامع و محیط های زندگی امروزه بشر به صورت 24 ساعت فعال هستند. همچنین انسان بیشتر زمان زندگی خود را در فضاهای داخلی ساختمان ها سپری می کند. حتی برای روشنایی فضاهای بیرونی ساختمان، چه روشنایی معابر و یا افکت های نوری دکوراتیو انسان نیازمند استفاده از چراغ های روشنایی مصنوعی می باشد.
بنابراین تقاضا برای چراغ های روشنایی مصنوعی و انتظار ما از آنها بسیار زیاد است. به طور مثال ما انتظار داریم این تجهیزات همیشه و همه جا و با کیفیت مورد نظر ما در دسترس باشند. همچنین ما انتظار داریم که قیمت این تجهیزات مناسب بوده و کار کردن با آنها نیز بسیار راحت باشد.

در حال حاضر منابع نوری جدید دارای عمکرد بالایی هستند که باعث بالارفتن کیفیت چراغ های روشنایی می شوند. چراغ های روشنایی در اروپا حدود 14 درصد از کل انرژی تولید شده را مصرف می کنند که این میزان در کل جهان برابر برابر 19 درصد می باشد. تقریبا حدود 80 درصد از چراغ های روشنایی، چراغ های با کاربری حرفه ای و حدود 20 درصد از آنها چراغ هایی هستند که در منازل شخصی مورد استفاده قرار می گیرند. این حجم از مصرف انرژی برابر با انتشار 600 میلیون تن گاز گلخانه ای در سال می باشد. که در نتیجه استفاده از چراغ های روشنایی مصنوعی در محیط منتشر می شوند.

لامپ های الکترونیکی در زندگی مدرن
بنابراین پایین آوردن مصرف انرژی و به عبارت دیگر Saving energy باعث کاهش انتشار گازهای گلخانه ای بخصوص گاز CO2 می شود. اتحادیه اروپا یک برنامه ای با هدف کاهش گرمای زمین را درنظر گرفته است. در راستای آن افزایش درجه حرارت زمین در قیاس با دوره قبل از صنعتی شدن جهان نباید از 2 درجه سلیسیوس بیشتر شود. در این راستا می بایست انشار گازهای گلخانه ای تا سال 2020 حدود 20 درصد و تا سال 2030 نزدیک 40 درصد نسبت به میزان تولید شده در سال 1990 کاهش پیدا کند.

صنعت چراغ های روشنایی از سال 1879 برای اولین با اختراع لامپ رشته ای و تولید صنعتی آن توسط ادیسون شروع شد. این چراغ ها دارای رنج وسیعی از لامپ های روشنایی می باشد. لامپ های روشنایی بر اساس طراحی شان، مشخصات نور خروجی و مخصوصا نحوه به کارگیری آنها در ساخت چراغ به دسته های مختلفی تقسیم می شوند. مهمترین معیارهای در انتخاب منابع نوری مدرن، کیفیت و کارایی چراغ های روشنایی و همچنین مصرف انرژی پایین و طول عمر بالای آنهاست.

روش های مختلف تولید لامپ های روشنایی

لامپ های روشنایی می تواند به روش های مختلفی تولید شوند. جهت صرفه جویی هر چه بیشتر در مصرف انرژی و هزینه تولید لامپ های روشنایی در چهار گروه اصلی زیر تولید می شوند.
– چراغ ها با لامپ های حرارتی (Thermal light sources)
– لامپ های گازی با تراکم تخلیه پایین (Low-intensity discharge lamps)
– لامپ های گازی با تراکم تخلیه بالا (High-intensity discharge lamps)
– منابع نوری نیمه هادی

روش های مختلف تولید لامپ های روشنایی

تفاوت چراغ خروج اضطراری و علامت خروج اضطراری
15 ژوئن
روشنایی, مقالات روشنایی اضطراری (ایمنی)

تفاوت چراغ خروج اضطراری و علامت خروج اضطراری

چراغ و روشنایی اضطراری از الزامات ایمنی ساختمان های مدرن می باشد که برای همه ساختمان ها مورد الزام قرار گرفته است. این نوع سیستم روشنایی در هنگام قطع و خاموشی برق مورد استفاده قرار می گیرند. چراغ های اضطراری توسط باتری های قابل شارژ پشتیبانی می شوند، این باتری ها یا در داخل خود چراغ روشنایی اضطراری و یا به صورت سیستم باتری مرکزی قرار گرفته است.

عملکرد روشنایی اضطراری

روشنایی فرار اضطراری به طور خودکار زمانی فعال می شود که برق قطع شده است و روشنایی کافی برای خروج افراد از ساختمان در دسترس نباشد. خروج ایمن افراد به عنوان یک الزام قانونی است. چراغ های اضطراری به طور کلی به دو دسته اساسی تقسیم می شوند که شامل چراغ های تامین مرکزی و چراغ های اضطراری شارژی می باشند. علامت خروج اضطراری نیز برای راهنمایی افراد به سمت خروجی ها در هنگام قطعی برق به کار می رود.

کاربرد روشنایی اضطراری در ساختمان

در اماکن و ساختمان ها روشنایی اضطراری می باید در زمان وقوع اختلال در شبکه روشنایی اصلی در مدت زمان کوتاهی تأمین شود. این روشنایی می تواند به دو صورت باشد: روشنایی ایمنی و روشنایی جایگزین.

روشنایی اضطراری(ایمنی)

وظیفه این نوع سیستم، تامین روشنایی برای حفظ جان افراد در برابر صدمات احتمالی در زمان وقوع خاموشی (نظیر سقوط یا برخورد با اشیا خطرناک) است. روشنایی اضطراری(ایمنی) خود به دو گروه تقسیم می شود: روشنایی اضطراری (ایمنی) برای راه های فرار و روشنایی اضطراری (ایمنی) برای محیط های خطرناک.

روشنایی راه های فرار

طبق استاندارد، راه های فرار باید در وضعیت های اضطراری به اندازه ای روشن باشند که بدون خطر بتوان از آنها عبور کرد و موانع احتمالی را تشخیص داد. همچنین نحوه دسترسی به کلیدهای اعلام حریق در مسیرهای فرار باید روشن باشد.

روشنایی محیط های خطرناک

محیط های خطرناک، محیط هایی هستند که در صورت وقوع خاموشی، احتمال وقوع خطر برای افراد در آنها وجود دارد. برخی از این محیط ها شامل: نقاط مجاور مخازن حاوی مایعات داغ، حوضچه های پر شده با مواد مذاب، ماشین های دوار، صحنه تئاتر، مسیرهای مسابقه در زمین های ورزشی و غیره می باشند. طبق استاندارد، روشنایی ایمنی در چنین محیط هایی باید به گونه ای تأمین شود که امکان اتمام کار عملیات در دست اجرا و ترک محل را برای فرد فراهم نماید.

کاربرد روشنایی اضطراری در ساختماندر صورتی که در صورت قطع خاموشی، خطراتی برای ادامه حضور در محل وجود نداشته باشد، با داشتن روشنایی جایگزین، می توان برای مدت زمان محدودی در محیط حضور داشت و به فعالیت ادامه داد. روشنایی جایگزین معمولاً به دلایل اقتصادی در نظر گرفته می شود تا با قطع برق فعالیت های کاری (نظیر کار کارمندان در اداره و یا فعالیت کارگران در خط تولید) متوقف نشود. در برخی موارد روشنایی جایگزین می تواند نقش روشنایی اضطراری را نیز ایفا کند. تأخير راه اندازی مدت زمان بین قطع شبکه روشنایی اصلی و راه اندازی روشنایی اضطراری را تأخیر در راه اندازی می نامند. چراغ ایمنی چراغی است که برای تأمین روشنایی اضطراری به کار می رود. این چراغ می تواند دارای منبع انرژی (نظیر یک باتری) باشد و یا از یک منبع مرکزی تغذیه شود.

کاربرد علائم خروج اضطراری یا اگزیت ساین

چراغ علایم خروج یا اگزیت ساین، چراغی است که بر روی آن یک علامت گرافیکی جهت نشان دادن مسیر خروج قرار گرفته است.  این علامت های خروج اضطراری با جهت های مختلف و روشنایی مختصر، مسیر خروج را به ساکنان ساختمان نشان می دهند.  علامت خروج اضطراری به صورتی طراحی می شود که برای همه قابل فهم و قابل درک باشد. اغلب از جهت ها و کلمه Exit برای نشان دادن مسیر خروج در آن استفاده شده است. این نوشته اغلب به همان صورت اصلی و با کلمه Exit نشان داده شده است. در اتحادیه اروپا استفاده از کلمه EXIT به دلیل قابل فهم بودن برای تمام افراد ممنوع است. به همین خاطر تنها از علامت جهت، آدمک و درب استفاده شده است.

کاربرد علائم خروج اضطراری یا اگزیت ساین

کاربرد علائم خروج اضطراری یا اگزیت ساین

آلودگی نوری چیست
26 آوریل
روشنایی, مقالات روشنایی عمومی

آلودگی نوری چیست؟

در این مقاله قصد داریم آلودگی نوری را تعریف و عوامل مرتبط با آن را بررسی کنیم. وجود یک سیستم روشنایی داخلی یا خارجی با طراحی مناسب نه تنها از لحاظ مصرف انرژی می تواند اثرات مثبتی داشته باشد، بلکه مزایای بسیار مهمی نظیر امنیت عمومی، کاهش امکان جرم و جنایت، ایجاد آسایش جسمی و روانی، و بطور کلی ایجاد حس خوب در جامعه را به مراه خواهد داشت. اما عکس این موضوع، و در  پدیده آلودگی نوری  برخلاف آن عمل می کند.

به طور کلی آلودگی نوری به نور اضافی یا مزاحمی گفته می شود که توسط انسان به وجود آمده باشد و به بیان دیگر، نور اضافی یا مزاحمی که بدلیل طراحی یا اجرای بد یک سیستم روشنایی و ایجاد نوری فراتر از حد انتظار روشنایی به وجود آمده باشد. ازآنجایی که این پدیده دارای اثرات منفی بسیاری شامل اثرات زیست محیطی بر جانوران و گیاهان و بطور کلی اکوسیستم حیات وحش، تاثیر بر ستاره شناسی، تلفات انرژی، ایجاد یا تشدید بیماریها، مبهم بودن ستارگان در آسمان شب و غیره می باشد، مطالعه و بررسی آن  همانطور که در سایر کشورهای توسعه یافته هم به همین صورت انگاشته می شود، دارای اهمیت فراوان بوده و مقابله با آن می تواند تبعات مثبت فراوانی در پی داشته باشد.

تعریف آلودگی نوریتعریف آلودگی نوری

به طور کلی آلودگی نوری به نوری گفته می شود که دارای تلفات باشد، آسیب رسان باشد و یا از دید انسان، مزاحم تلقی گردد. این آلودگی که بعنوان یکی از اثرات پیشرفت تکنوژیکی بشر تلقی می شود نیز همانند انواع دیگر آلودگیها نظیر آلودگی صوتی، آلودگی هوا، آب و خاک بوده و می تواند خسارات سنگینی را به همراه داشته باشد. عوامل اصلی ایجاد آلودگی نوری شامل منابعی نظیر روشنایی داخلی و خارجی ساختمان ها، تبلیغات، مراکز تجاری، ادارات، کارخانجات، روشنایی معابر، نورافکن های زمین های ورزشی و غیره می گردد. بر روی کره خاکی، آلودگی نوری شدید در مناطق صنعتی و پرجمعیت ایالات متحده امریکا، اروپا و ژاپن به وضوح دیده می شود. با این وجود، در سایر مناطق نیز مقدار کمی نور می تواند موجب بروز مشکلاتی گردد.

تاثیرات آلودگی نوری

نور اضافی یا بد جهت که توسط سیستم های روشنایی معابر، خانه ها و شهرها، سیستم های روشنایی تبلیغاتی، نورپردازی ساختمان ها، نورافکن های رو به آسمان و غیره ایجاد می گردد نه تنها بر حیات وحش، ایجاد توهمات، مشکلات خواب و ستاره شناسی آماتور و حرفه ای تاثیرگذار است، بلکه موجب اتلاف مقدار بسیار زیادی انرژی نیز می شود. بدین جهت با توجه به مصادیق فراوان آلودگی نوری، تعاریف مختلفی برای آن وجود دارد. با این وجود توصیف آلودگی نوری به عنوان یکی از خطرات در حال رشد برای نور طبیعی اهمیت فراوان مقابله با این پدیده را نشان می دهد، مشکلی که با “عنوان بشر درحال بسته بندی شدن در هاله ای از نور است”، مطرح گردیده. بدین ترتیب آلودگی نوری شامل طیف وسیعی از پدیده های روشنایی اضافی یا مزاحم ناشی از طراحی بد سیستم روشنایی می باشد که پدیده هایی نظیر خیرگی ، گنبد نوری (تابش آسمان، خیرگی آسمان) ، تجاوز نور و غیره را در بر می گیرد. به عنوان مثال، امروزه حدود 40 درصد از مردم امریکا و 20 درصد از جمعیت اروپا به دلیل عدم امکان تطابق دید در شب، قادر به دیدن ستارگان و حدود 50 درصد از جمعیت اروپا با چشم غیرمسلح قادر به دیدن کهکشان راه شیری نیستند.

تاثیرات آلودگی نوریدر کنار این موارد،  درصورت وجود نور اضافی یا بد جهت در سیستم های روشنایی معابر، انعکاس آن از سطوح معبر و خارج از معبر که به اشتباه روشن شده اند  نیز بسته به ویژگی های سطح منعکس کننده نور، می تواند مقادیر فوق را به میزان 60 تا 110 درصد دیگر افزایش دهد. این امر به تنهایی بیانگر اهمیت طراحی و اجرای صحیح محصولات روشنایی در معابر و لزوم وجود دستورالعملهای اجرایی گام به گام برای آموزش نحوه طراحی صحیح این سیستم ها توسط مهندسان روشنایی است.

استانداردهای رعایت موارد خروج اضطراری
13 آوریل
روشنایی, مقالات روشنایی اضطراری (ایمنی)

استانداردهای مسیر خروج اضطراری

شرایط اضطرار در ساختمان

به محض اینکه در یک ساختمان حادثه ای رخ بدهد، موجی از وحشت و اضطراب تمامی ساکنین ساختمان را فرا می گیرد. تقریبا در این لحظات تمامی افراد به فکر نجات خود و خانواده هایشان هستند. تخلیه جمعیتی باید از مسیر های خروج اضطراری و از درب خروج اضطراری انجام شود تا به محل امن مشخص شده برسند. (مطابق استانداردهای مسیر خروج اضطراری). در چنین مواقعی باید ساختمان ها را در اسرع وقت تخلیه کرد. وجود کوتاه ترین مسیر که بتواند در سریع ترین زمان افراد را به خارج از ساختمان هدایت کند از اهمیت ویژه ای برخوردار است. در این شرایط تقریبا واکنش همه افراد شبیه به هم است. انسان ها به صورت طبیعی تمایل دارند که از خطر به دور باشند. طبیعی ترین واکنش هم فرار است. فرار برای خروج از ساختمانی که در معرض خطر تخریب یا آتش سوزی است.

درب های خروج اضطراری

با توجه به حوادثی که در ساختمان های بزرگ رخ داده است، شرکت های مهندسی برای کاهش تلفات انسانی در شرایط اضطراری دست به بررسی و تعیین استانداردهای مسیر خروج اضطراری جدیدی زدند. یکی از این استانداردها تعیین مسیرها و درب های خروج اضطراری بود. درب خروج اضطراری امروزه به یکی از اجزای اصلی ساختمان ها تبدیل شده است. تقریبا تمامی ساختمان های پرجمعیت و چند طبقه دارای تعداد زیادی درب خروج اضطراری هستند. در این ساختمان ها برای تخلیه سریع نفرات مسیرهای مشخصی از قبل تعیین می شود. این مسیر ها به درب های خروجی منتهی میگردد که درب خروج اضطراری نامیده می شوند.

درب های خروج اضطراری

درب های خروج اضطراری

مقررات و قوانین برای خروج اضطراری

مقررات و استانداردهای مسیر خروج اضطراری وضع شده در ساختمان ها همه سازندگان را مجبور به پیروی از این قانوانین کرد. برای خروج در هنگام اضطرار باید یک مسیر مشخص وجود داشته باشد. این مسیر یا مسیر های اضطراری باید از قبل در ساختمان ایجاد شود. به عنوان مثال در آلمان قوانینی در این زمینه وجود دارد که اعلام می کند. تعیین مسیر خروج اضطراری در ساختمان ها باید در اولویت بالا باشند. این مسیر ها باید با بالاترین استاندارد ها و امنیت های سازه ای ساخته شوند. راه های منتهی به این مسیر ها و درب خروج اضطراری باید با مقاوم ترین حالت ممکن ساخته شوند.

امروزه با توجه به استانداردهای مسیر خروج اضطراری و دستورالعمل های مشخص شده. ایمنی افراد در ساختمان ها افزایش چشمگیری یافته است. مسیرها و درب خروج اضطراری که به وسیله علائم و چراغ روشنایی ایمنی (اضطراری) مشخص میگردند، باعث تقویت ایمنی ساختمان ها و نفرات ساکن در آنها شده است.

مقررات و قوانین برای خروج اضطراری

مقررات و قوانین برای خروج اضطراری

مسیرهای خروج اضطراری

در ساختمان های بزرگ به تعداد کافی مسیر خروج اضطراری و درب خروج اضطراری تعبیه شده است. قوانین مربوط به این ساختار در اختیار شهرداری ها و سازمان آتش نشانی است. مسیرهای خروجی ایمن به مردم این اجازه را میدهد که در هنگام ازدحام جمعیت به سرعت به سمت درب های خروج اضطراری بروند.

در سال های اخیر در سازمان ها، مدارس، دانشگاه ها و ادارات به نفرات و کارمندان آموزش های لازم در هنگام خروج اضطراری داده شده است. اما با این حال ممکن است در فروشگاه ها و سالن های سینما و دیگر ساختمان ها که مردم عادی در آنها رفت و آمد می کنند، افرادی باشند که با این آموزش ها آشنایی نداشته باشند. استاندارد های روز اروپا برای این افراد روند خروج اضطراری را راحت کرده است.

با توجه به این قوانین درب خروج اضطراری در ساختمان ها به صورتی نصب و تعبیه می شوند که به سمت بیرون باز شوند. این درب ها از ساختاری واحد تشکیل شده است. تقریبا در تمام دنیا رنگ درب خروج اضطراری قرمز است. (در بعضی کشور ها رنگ های سبز و سفید نیز استفاده می شود). بر روی این درها کلمه خروج به فارسی و معادل انگلیسی آن ( Exit ) نوشته شده است.

مسیرهای خروج اضطراری

مسیرهای خروج اضطراری

در هنگام بروز هر نوع حادثه ای باید بتوانیم با پیروی کردن از علائم خروج ایمنی (اضطراری) و بهره گیری از چراغ های روشنایی ایمنی (اضطراری) به راحتی مسیر خروج اضطراری را بیابیم. با شناسایی درب خروج اضطراری به راحتی از ساختمان ها خارج شویم. مسیر های و درب خروج اضطراری در ساختمان توسط ناظر تاسیسات و ایمنی ساختمان ها به صورت پیوسته بررسی و نظارت می شوند. با انجام این نظارت ها در هنگام بروز حادثه کمترین تلفات را شاهد خواهیم بود .

چراغ های دفنی و کاربرد آن در نورپردازی
30 مارس
روشنایی, مقالات روشنایی عمومی

چراغ های دفنی و کاربرد آن در نورپردازی

چراغ دفنی یا پروژکتور دفنی LED یک چراغ مخصوص نورپردازی است که در داخل زمین نصب می شود و فقط محل خروجی نور دیده می شود. چراغ دفنی معمولا در نورپردازی از پایین به بالا استفاده می شود و منبع نور مناسبی برای روشن کردن المان ها و جداره های عمودی در نمای ساختمان و یا ستون ها و مجسمه ها می باشد و به علت تابش هاله نور بر روی سوژه می توانند باعث به وجود آمدن سایه روشن های بسیار زیبایی شوند.

این چراغ ها بر خلاف پروژکتور ال ای دی به راحتی در مکان هایی مانند فضای سبز و یا طاقچه هایی در نما که مورد دید هستند می تواند مخفی شود و زیبایی نما را افزایش دهد . در این چراغ ها اغلب از لامپ های ال ای دی استفاده می کنند که دارای رنگ های مختلف است. که این تنوع بالای رنگی باعث ایجاد افکت های جذابی می شود. چراغ های دفنی شامل روکار و توکار می باشند و در شکل های متفاوت گرد ، خطی و غیره عرضه می شوند. برای نصب کردن چراغ های دفنی باید یک فوندانسیون مخصوص را طراحی کرده تا هم از بدنه حفاظت کند و هم شیشه آن چراغ توانایی لازم را برای تنظیم زاویه تابش نور روی سوژه را داشته باشد.

چراغ های روشنایی دفنی

چراغ های روشنایی دفنی

ویژگی های چراغ دفنی

از ویژگی های پراغ دفنی می توان به مستحکم بودن بدنه آن اشاره کرد. بدنه آن ضد آب نیز می باشد می توان حتی در استخرها از آن ها استفاده نمود. نور آن زیاد و داری پرتاب بالایی می باشد. این چراغ قابلیت ساخت نورپردازی های RGB را دارد. در رنگ های مختلف عرضه می شود. طول عمر این نوع چراغ روشنایی زیاد است و در حدود پنجاه هزار ساعت می باشد. لامپ دفنی در برابر رطوبت مقاوم می باشد زیرا در تولید آن از قطعات مرغوب استفاده شده است.

ویژگی های چراغ دفنی  

ویژگی های چراغ دفنی

چراغ های دفنی در توان های 3، 4، 7، 9، 12، 24 و غیره تولید می شوند. این نوع از روشنایی در اندازه های متفاوت از ۳ وات تا ۳۱ وات قابل استفاده هستند. نور آن نیز در رنگ های متفاوت از جمله سفید سرد، سفید گرم، سبز، آبی، قرمز و یا ترکیب این رنگ ها می باشد. در برابر خمیدگی و خش خوردگی مقاوم هستند و با خیال راحت می توان از آنها در انواع فضاها و خاک و بتن استفاده کرد. اغلب توسط ریموت کنترل افکت آن ها قابل تغییر است. بر اساس کاربردشان قدرت تغییر زاویه پخش نور با استفاده از لنز ۵ تا 120 درجه را دارند. دارای درجه حفاظت یا IP هستند که میزان نفوذپذیری را در برابر عوامل خارجی مشخص می کند. که رقم 0 تا 6 حفاظت در برابر گرد و غبار و رقم 0 تا 8 حفاظت در برابر نفوذ آب را نشان می دهد. قابلیت دفع حرارت دارند زیرا جنس بدنه این چراغ ها همه از آلومیینیوم است. در وزن های 4، 1 و 4،2  و 4،2 (kg) و غیره موجود می باشند. در ابعاد D=185 و D=250 و D=300 میلی متر و ابعاد دیگر وجود دارد .

نکاتی مهم در خرید و به کارگیری پروژکتورهای LED
16 فوریه
روشنایی, مقالات روشنایی عمومی

نکاتی مهم در خرید و به کارگیری پروژکتورهای LED

در هنگام خرید و به کارگیری پروژکتورهای LED به روشنایی توجه کنید نه توان مصرفی. معیار خرید پروژکتور یا لامپ در گذشته، توان مصرفی بود. دلیل این انتخاب هم این بود که مقدار روشنایی اینگونه لامپ ها ثابت است. مثلا یک لامپ 100 وات یا 200 وات را خریداری می کردیم. مقدارنور لامپ 200 وات دو برابر لامپ 100 وات بود. از روی همین مقیاس، مقدارنور لامپ 100 بود که همه مقدار نور آن را میدانستند.امروزه 100وات، توان مصرفی یک پروژکتور است.

اما آنچه که مهم است این است که یک لامپ به ازای مصرف 100 وات انرژی، چقدر نور تولید می کند. میزان روشنایی تولید شده توسط لامپ را با واحد لومِن اندازه می گیرند. هرچقدر که لومن یک لامپ بیشتر باشد، یعنی نور آن بیشتر است. بنابراین در هنگام خرید پروژکتور ال ای دی، به میزان روشنایی آن توجه کنید. امروزه بنابر عادت مردم در خرید لامپ بر حسب وات، لامپ ها را بر حسب وات نام گذاری می کنند نه بر حسب میزان نور اما شما در موقع خرید به میزان نور آن توجه نمایید.

پرژکتور ال ای دیتوجه به درجه حفاظت چراغ IP

در هنگام خرید یک پرژکتور LED به عدد IP در ستون مشخصات محصولات توجه کنید و با توجه به محیطی که می خواهید چراغ پروژکتوری در آن نصب شود، آن را انتخاب نمایید. معمولا پروژکتورها در فضای خارجی استفاده می شوند. برای همین هم باید در برابر باران و گرد و غبار و رطوبت، مقاومت داشته باشند. پروژکتورهای دارای IP65 ، در برابر گرد و غبار و بارش آب، مقاومت دارند. پروژکتورهای دارای IP66 در برابر گرد و غبار و بارش شدید آب مقاوم هستند.

توجه به درجه IP در حین خرید در هنگام انتخاب پروژکتور ال ای دیتوجه به دمای رنگ نور خروجی

پروژکتورهای LED در دو رنگ آفتابی و مهتابی به صورت عمده در بازار وجود دارند. پروژکتورهای رنگی نیز، با سه رنگ آبی و قرمز و سبز و نوع دیگر پرژکتور هم که رنگ نور متغییر دارد به نام مولتی کالر یا RGB که معمولا همراه با کنترل رنگ در یک بسته بندی برای مصارف زیبا سازی به کار می روند. رنگ پروژکتورها با یک عدد با واحد کلوین تعیین می شود. رنگ نور پروژکتورها از حدود 2700 کلوین برای نورهای زرد تا عدد 6500 کلوین برای نورهای مهتابی و سفید است. عدد رنگ پروژکتورهای ال ای دی را می توانید در جدول مشخصات آنها ببینید .

توجه به رنگ نور در حین خرید پروژکتور ال ای دیپروژکتور جت لایت

جت لایت یک سیستم پرتاب نور قوی و خطی از لامپ های cob می باشد که جهت استفاده در نورپردازی ساختمان های بلند و مرتفع کاربرد دارد. طراحی جدید جت لایت با بیشترین پرتاب نور و دفع حرارت و لنز آنتی یووی جهت دفع انعکاس نور خورشید در روز می باشد. این سیستم با توان 10 وات، شعاع نور را تا ارتفاع 30 تا 40 متر و توان 8 وات و لنز اپتیکال بسته پرتاب نوری بین 25 الی 12 متر را دارا می باشد. این چراغ که به صورت روکار نصب می شود در قسمت بیرونی ساختمان روی زمین یا سطوح نما قرار داده می شود و نور را روی ساختمان می تاباند البته یکی از ویژگی های آن درجه حفاظت IP65 است که نشان می دهد چراغ در برابر بارش باران و عوامل طبیعی مقاومت مناسبی دارد .

طراحی روشنایی ضد استرس در خانه
31 مارس
روشنایی, مقالات روشنایی عمومی

دکوراسیون ضد استرس و اهمیت روشنایی در آن

 اهمیت روشنایی و نورپردازی در دکوراسیون

برای اینکه پس از یک روز کاری طولانی، نگرانی ها و مشکلات شغل خود را پشت سر بگذارید و مجدد انرژی بگیرید به خانه ای آرام نیاز دارید. بنابراین، ایجاد روشنایی و دکوراسیونی ضد استرس در زندگی برای جوامع پر تنش امروزی ضروری است. در واقع خانه شما باید محلی باشد که به شما در تجدید روحیه و از بین بردن خستگی روزمره کمک نماید. می توانید با استفاده از متریال ها، رنگ ها و چیدمان مناسب، دکوراسیون مثبتی ایجاد کنید اما چگونه؟

روشنایی خانه

نقش نور و روشنایی در کاهش استرس

نور یکی از مهمترین عناصر در ایجاد تغییرات مثبت است. نور، به ویژه نور طبیعی، تأثیر زیادی در خلق و خوی موجودات زنده دارد و می تواند به شما کمک کند احساس خوش بینی و آرام تری داشته باشید. بنابراین ابعاد پنجره ها، ضخامت پرده ها، رنگ و طرح آنها، نوع، ظاهر، شدت و رنگ نور منابع روشنایی همگی می توانند اهمیت بسزایی در دور کردن استرس و افزایش حس آرامش در ساکنین یک ساختمان مسکونی دارا باشند.

وسایل روشنایی مورد استفاده در خانه

جهت روشنایی و دکوراسیون ضد استرس در فضای مسکونی از ترکیب چندین منبع نوری با رنگ نور گرم استفاده کنید. سعی شود تا از حداقل چراغ ها با پرتاب مستقیم که ایجاد سایه می کنند استفاده شود و با ترکیب چراغ های دکوراتیو یا یا نور پردازی غیر مستقیم به سطح روشنایی مورد نظر برسید. استفاده از دیمرها انتخاب های عالی برای تنظیم سطح نور متناسب با نیاز هستند.

پرده ها

از یک پرده دو لایه با پارچه های سبک و سنگین استفاده کنید که به شما امکان می دهد در شب و برای داشتن حریم خصوصی پرده را بسته و در طول روز با ضخامت کم پارچه پرده نور کافی را دریافت نمایید.

رنگهای ضد استرس

همانطور که می دانید هر پالت رنگی انرژی های خاصی را منتقل کرده و احساس بهتری را در شما ایجاد می کند. بهترین رنگ ها برای دکوراسیون منزل ضد استرس شامل رنگ های آرامش بخش مانند خاکستری، طوسی، آبی و یا رنگ هایی در تنالیته سبز هستند. از رنگ هایی استفاده کنید که به شما کمک می کنند تا شادی، امید و آرامش بیشتری را تجربه کنید.

متریال ضد استرس

متریال های طبیعی مانند چوب را انتخاب کنید و از الیاف طبیعی، پنبه، سنگ و متریال های دوست دار طبیعت که آرامش بیشتری را به ارمغان می آورند استفاده کنید!

گیاهان و طبیعت ضد استرس

در هر قسمتی از منزل می توانید از گیاهان طبیعی استفاده کنید و علاوه بر زیبایی و ویژگی های سلامتی که به همراه دارند از خواص ضد استرس آن ها نیز بهره گیرید.

سازماندهی و نظافت

برای آرامش و هماهنگی خانه این شعار را فراموش نکنید! ” بیرون بریزید ، اهدا کنید و بازیافت کنید” سعی کنید همه چیز را منظم سر جای خود قرار دهید و از استرس حاصل از شلوغی و سردگمی دوری کنید. در ضمن، نحوه تمیز کردن خانه نیز نشانگر آن است که شما چه کسی هستید. به یاد داشته باشید، خانه شما معبد شما است. مراقبت از معبد شما آرامش بیشتری را از آنچه تصور می کنید برایتان به ارمغان خواهد آورد.

گوشه ای دنج برای خودتان

برای خود قسمتی از منزل را برای خلوت با خود یا انجام کارهایی که علاقه دارید اختصاص دهید. گوشه ای برای یوگا یا مطالعه! برای تماشای منظره بیرون و یا رسیدگی به گل ها! هر کاری که استرس را از روح شما دور و حتی زمان کمی از روز هم که شده احساس خوبی در شما ایجاد می کند!

نورپردازی فضاهای مسکونی
31 مارس
روشنایی, مقالات روشنایی عمومی

باید ها و نباید ها در طراحی نورپردازی فضاهای مسکونی

 چه اصولی در طراحی نورپردازی فضاهای مسکونی اهمیت دارد؟

امروزه توجه به مسئله روشنایی و نورپردازی فضاهای مسکونی، محل کار، گالری های هنری و یا فضاهای تجاری و رستوران ها می تواند یکی از اصول مهم در طراحی آن فضا می باشد. در این فهرست از بایدها و نبایدها در انتخاب تجهیزات و روشهای روشنایی و طراحی نورپردازی در فضا های مسکونی، به برخی از اصول مهم اشاره می شود که مطمئن شوید روشنایی مورد نظر شما بهترین گزینه برای طراحی فضایتان می باشد.

اصول مهم در طراحی روشنایی:

  • توجه شود هدف های طراحی روشنایی و نورپردازی یک فضای مسکونی تامین حداقل نور محیطی، تاکید بر سوژه ها و المان های ویژه در هر فضا، افزایش حس امنیت و آرامش ساکنین می باشد.
  •  جهت بالا بردن ضریب اطمینان روشنایی یک محیط، فقط به استفاده از یک منبع روشنایی مانند چراغ آویز سقفی اکتفا نکنید. حتی فضاهای کوچک مانند راهرو ورودی نیز بهتر است که حداقل از دو منبع نور متفاوت بهره مند شوند.
  • در طراحی روشنایی فضاهای مسکونی، استفاده از چراغ های دیوار کوب یا آباژورهای ایستاده و رومیزی در طراحی روشنایی فضا یک ضرورت است. سعی شود ترکیبی از نورپردازی تاکیدی، محیطی و دکوراتیو برای تامین روشنایی هر فضایی استفاده کنید.
  • اهمیت نورپردازی تاکیدی جهت یک فعالیت خاص در فضاهایی که کار تخصصی انجام می شود مانند آشپزخانه، اتاق کار و حمام و همچنین جهت متمایز کردن المان های معماری و یا وسایل و تجهیزات ویژه منزل را فراموش نکنید.
  • در یک فضای مسکونی برای طراحی نورپردازی فضای حمام اهمیت ویژه ای قائل شوید. ملاحظات مهمی در نصب روشنایی در حمام وجود دارد که منحصر به این فضا بوده و در سایر فضاها اهمیت ندارد.
  • جهت دست یابی به نورپردازی غیر مستقیم که اهمیت ویزه ای در نورپردازی فضاهای مسکونی دارد، می توانید ترکیبی از آباژورهای رومیزی و آباژورهای ایستاده، دیوارکوب ها و چراغ های روشنایی های بالاتاب استفاده کنید. لازم نیست که از همه آنها در همه فضاها استفاده کنید ولی حداقل برای هر فضایی دو نوع نورپردازی مختلف در نظر بگیرید.
  • فراموش نکنید استفاده از دیمر جهت تنظیم سطح روشنایی چراغ های دکوراتیو می تواند اهمیت بسزایی داشته باشد. اگر امکان داشت برای هر کدام از منابع نوری یک دیمر بگذارید. تنظیم کردن نور می تواند نورپردازی بهتری و خروجی دلپذیرتری داشته باشد.
  • از شید مناسب برای آباژورهای رومیزی و آباژورهای ایستاده استفاده کنید.
  • از چراغ ها و منابع نوری مدرن، پرژکتورهای ریلی با قابلیت جابه جایی و همچنین نورهای مخفی برای فضاهایی که طراحی سنتی دارند استفاده نکنید. این منابع نوری خیلی مدرن و جدید هستند و هارمونی فضاهای سنتی را از بین می برند.
  • در استفاده از لوستر و یا چراغ های آویز مدرن برای فضاها اصولی وجود دارد که بهتر است آنها را رعایت کنید. مهمترین نکته در انتخاب منابغ نوری آویزان، هماهنگی طراح چراغ با فضای پیرامون خود می باشد. توجه شود که بیش از هر نوع نورپردازی دیگری، در استفاده از لوستر باید به تنظیم ارتفاع آن دقت کنید. مثلا می توانید از لوسترها در مکان هایی که انتظار نمی رود از لوستر در آنها استفاده شود، هم استفاده کنید. در خانه های مدرن دیگر لوسترها فقط برای تامین روشنایی اتاق ناهارخوری و نشیمن نیستند.
  • رنگ نورهای استفاده شده در طراحی دارای اهمیت زیادی دارد. استفاده از نورهای خیلی سفید سرد. و یا نورهای خیلی زرد می تواند فضا را برخلاف آنچه انتظار دارید. برای نشیمن و یا استراحت، نامناسب کنند.
  • در یک فضای مسکونی رنگ نور سفید ملایم (حدود 3700 تا نهایتا 4000 کلوین) جهت تامین نور محیطی با تلفیق رنگ نور گرمتر (حدود 2700 تا 3000 کلوین)، جهت منابع نوری دکوراتیو و رنگ نور سفید ملایم و یا گرم بسته به نوع کاربرد، جهت منابع نور تاکیدی، عموما می تواند بهترین گزینه باشد.
  • به سوژه های مورد استفاده برای نورپردازی به چشم یک شئ دکوراتیو نگاه کنید. و با استفاده از نورپردازی تاکیدی، اهمیت این سوژه ها را در فضا نشان دهیم.
  • توجه به این نکته لازم و ضروری است که تجهیزات و منابع نوری استفاده شده در فضاهای مسکونی جهت نورپردازی محیطی، تاکیدی و دکوراتیو مانند چراغ های سقفی و دیواری، حباب های نوری، آباژورهای رومیزی، دیوار کوب ها و … می بایست زمانی که خاموش هستند نیز دارای ظاهری زیبا داشته باشند.
  • طراحی روشنایی و نورپردازی ورودی ساختمان، حیاط ، فضاهای مشاع و یا روف گاردن یک ساختمان مسکونی دارای اهمیت بسیار زیادی در پررنگ کردن زیبایی های ساختمان و ایجاد حس آرامش برای اعضای ساختمان دارد.
روشنایی پارکینگی
07 مارس
مقالات روشنایی عمومی

روشنایی فضای پارکینگ ها

همه ما تمایل داریم وقتی به پارکینگ خانه، محل کار یا مراکز خرید می رسیم فضای روشن و نور مناسبی برای راهنماییمان وجود داشته باشد. برای همین روشنایی فضای پارکنیگ این روزها اهمیت زیادی پیدا کرده است. علاوه بر نیاز به روشنایی جهت راهنمایی مسیر خروج، در فضاهایی همچون انبار یا پارکینگ روشنایی مناسب می تواند احساس امنیت و آرامش را برای ما به وجود آورد.
بنابراین روشنایی عمومی در چنین فضاهایی دو هدف اصلی دارد. یکی افزایش ایمنی و ایجاد حس آرامش و دیگری راهنمایی افراد حاضر در محیط جهت جابجا شدن و یا خروج از محل پارکینگ است. در این بین اگر طراحی روشنایی صورت گرفته مطابق استاندارد باشد و محصول مورد استفاده دارای کیفیت و طول عمر بالایی داشته باشد. علاوه بر دستیابی به اهداف اصلی روشنایی، آسیب به محیط ریست هم به کمترین حد خودش می رسد.
روشنایی فضای پارکینگ باید به نحوی باشد، که تمامی کسانی که در آن حضور دارند بتوانند به خوبی علائم راهنما و هشدار دهنده را به خوبی ببینند. و مسیر برای رانندگان کاملا واضح باشد. روشنایی کافی و وضوح دید باعث جلوگیری از بروز حوادث و تصادفات در فضاهای پارکینگی می‌شود. این امر امروزه با توجه به تراکم فضاهای شهری و افزایش تعداد در کنار کاهش مساحت پارکینگ نمود بیشتری پیدا کرده است.

ویژگی های عمده و مهم روشنایی پارکینگ:

  • در مسیرهای تردد نقاط تاریک و سایه وجود نداشته باشد.
  • یکنواختی روشنایی در فضای پارکینگ رعایت شده باشد به گونه ای که نور به طور تقریبا مساوی، کافی و البته یک دست در کل فضا توزیع شده باشد.
  • شدت نور و میزان روشنایی (بین ۵۰ تا ۱۰۰ لوکس) باید به اندازه کافی باشد. این میزان بر حسب کاربری ساختمان و بزرگی فضای پارکینگ می تواند متغیر باشد.
  • میزان خیرگی نور باید حداقل باشد.
  • در صورت استفاده از سیستم های هوشمند روشنایی، زمان انتظار برای روشن شدن فضای پارکینگ به حداقل برسد و محیط سریع روشن شود.

نکته دیگری که باید در طراحی روشنایی فضاهای پارکینگی مورد نظر قرار بگیرد این است که در کنار داشتن روشنایی افقی، می‌بایست روشنایی عمودی نیز حتما لحاظ شود. منظور از روشنایی افقی همان روشنایی عمومی است که هدف آن دیده شدن اشیاء و روشن کردن فضاست. روشنایی عمودی اما مفهومی است که شاید کمتر با آن آشنا باشیم روشنایی عمودی وظیفه پر کردن سایه‌های ایجاد شده را دارد و موجب می‌شود جزییاتی مثل شماره پلاک‌ها و چهره افراد قابل تشخیص باشند.
استفاده از سیستم برق رسانی و روشنایی اضطراری هم برای تامین روشنایی پارکینگ در زمان‌های بروز حادثه و قطعی برق الزامی و ضروری است. همچنین علائم چراغ های خروج اضطراری، علائم راهنما و هشدار دهنده‌ها هم باید بگونه ای طرحی و نصب گردند که کاملا در معرض دید افراد باشند.

ویژگی فنی چراغ پارکینگی یا چراغ انباری:

درجه حفاظتی بالا

نکته مهم دیگر جهت نورپردازی فضای پارکینگ‌ها، کیفیت و مشخصات تجهیزات مورد استفاده می باشد. به دلیل عبور و مرور دائم خودروها و فضای بسته پارکینگ‌ها، این مکان ها دارای ذرات معلق زیادی هستند. همچنین باتوچه به اینکه در این فضاها اصولا از سیستم های اطفاع حریق پاششی روبه بالا استفاده می شود و در زمان بروز حریق با پاشش آب کلیه تجهیزات مجاور را خیس می کنند، مطابق استاندارهای بین المللی توصیه می‌شود برای نورپردازی و روشنایی پارکینگ حتما از چراغ‌هایی با حداقل درجه حفاطت IP65 استفاده شود. تا در برابر نفوذ گرد و غبار و همچنین پاشش مستقیم آب مقاوم باشند. ضمن اینکه این نوع چراغ ها باید مقاومت مطلوب و مناسبی هم در برابر ضربه و صدمات احتمای ناشی از برخورد وسایل نقلیه داشته باشند. (حداقل IK6)

پیشنهاد ما جهت روشنایی فضاهای پارکینگی، استفاده از چراغ پلانوکس اکو (Planox ECO) برند RZB کشور آلمان است. این چراغ قابلیت نصب هم به صورت افقی هم به صورت عمودی و بر روی دیواری و یا سقف را دارد. این محصول با خروجی نور یکنواخت و خطی خود می تواند محیط اطراف خود را به صورت یکنواخت، با شدت مناسب و بدون خیرگی روشن نماید.

مقاومت ضربه ای بالا

این چراغ محصول شرکت RZB آلمان است و استفاده اصلی آن جهت روشنایی فضای پارکینگ ها، سوله های صنعتی و فضاهای نگه داری تجهیزات، انبارهای کوچک و بزرگ، سالن های تولید و مونتاژ، سالن های تولید و نگه داری مواد عذایی (یه دلیل ضد ضربه بودن و عدم استفاده از شیشه) و حتی فضاهای آزاد را دارد.
ویژگی های مهم این چراغ به شکل ظاهری زیبای آن، مقاومت بالا در برابر غبار و رطوبت (IP66)، مقاومت بالا در برابر ضربه (IK8) است. همچنین می توان به سیستم ترووایرینگ (حذف جعبه تقسیم و کابل کشی اضافه)، نصب راحت و آسان و همچنین کیفیت بسیار بالای آن اشاره کرد.

چراغ پارکینگ

سیستم روشنایی اضطراری
24 فوریه
روشنایی, مقالات روشنایی اضطراری (ایمنی)

روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) و سیستم باتری مرکزی

سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی ) باتری مرکزی چیست؟

سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) باتری مرکزی بدان معنی است که منبع تغذیه پشتیبان برای چراغهای اضطراری و علائم خروج به صورت مرکزی و در یک نقطه واحد می باشد. به عبارت دیگر ، هر یک از موارد چراغ اضطراری و علائم خروج نیازی به داشتن باتری مستقل داخلی خود را ندارند. سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) باتری مرکزی اغلب به عنوان یک راه حل برای ساختمانها و اماکن بزرگ در نظر گرفته می شود، اما ممکن است در مواردی از یک سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) باتری مرکزی کوچک در ساختمان هایی با بیش از بیست عدد چراغ اضطراری و یا علائم خروج نیز استفاده شود.
اجزای تشکیل دهنده سیستم های روشنایی اضطراری باتری مرکزی
سیستم های باتری مرکزی شامل باتری های مرکزی با ولتاژهای 2،6،12 و یا 24 ولت هستند که با ترکیب آنها می توان سطح ولتاژ خروجی سیستم های باتری مرکزی را تا 230 ولت افزایش داد و نوع ولتاژ آنها می تواند به صورت AC و یا DC باشد، همچنین این نوع سیستم ها می تواند با داشتن تجهیزات کنترلی به صورت آدرس پذیر ارائه گردند.

این سیستم متشکل از بانک باتری، تابلو اصلی، تابلوهای کنترلی فرعی و چراغ ها و علائم خروج می باشد. علاوه بر موارد اشاره شده لوازم جانبی و تجهیزات متنوعی برای تکمیل سیستم های روشنایی اضطراری مرکزی از جمله کنترلرهای هوشمند، کنترل کننده های محلی، کنترل کننده های سوئیچ و تجهیزات کنترل از راه دور مرکزی وجود دارد.

چرا سیستم باتری مرکزی؟

روشنایی اضطراری مبتنی بر سیستم باتری مرکزی راهکاری مناسب برای ساختمان های بلند و امکانی با زیر بنای متوسطه به بزرگ می باشد.
یک سیستم باتری مرکزی نسبت به چراغ ها روشنایی اضطراری و علائم خروج باتری دار، دارای چندین مزیت است. اولا، به دلیل اینکه در خود چراغ ها باتری وجود ندارد، نگهداری و سرویس دهی به چراغ ها آسانتر می باشد که این مزیت زمانی مشخص می گردد که تعداد چراغ ها در ساختمان زیاد باشد و عمر طبیعی باتری ها به پایان می رسد، در آن زمان برخلاف چراغهای اضطراری و علائم خروج با باتری داخلی که باید تعویض باتری های یک به یک و در محل هر لامپ انجام گردد، در سیستم های باتری مرکزی، تعویض باتری ها در یک مکان واحد انجام میشود.

مزیت های سیستم باتری مرکزی

با استفاده از سیستم های روشنایی اضطراری باتری مرکزی آدرس پذیر، روش های مختلفی برای نظارت مرکزی بر کل سیستم روشنایی اضطراری (روشنایی ایمنی) نیز وجود دارد. در صورت استفاده از سیستم آدرس پذیر، مانیتورینگ مرکزی چراغهای اضطراری و علائم خروج قابلیت کنترل بر هر مدار روشنایی و چراغ را بصورت جداگانه ممکن می سازد.
به طور کلی می توان مزیت های سیستم روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) را به شرح زیر بیان کرد:

  • تعمیر و نگهداری بسیار آسانتر چراغها در ساختمان ها و مکان های بلند مرتبه با تعداد چراغ بالای 150 عدد
  • تعویض باتری بسیار سریعتر آسان است
  • بالا بردن عمر باتری ها در صورت استفاده از باتری های Free maintenance ( عمر مفید بیش از 10 سال )
  • کنترل عملکرد چراغ ها به صورت یکپارچه و مرکزی
  • نظارت بر صحت عملکرد چراغ ها در سیستم های آدرس پذیر (تعداد چراغ ها بالاتر از 500 عدد)
  • دریافت اطلاعات و گزارش های دوره ای از سیستم
  • امکان تست چراغ ها به صورت مرکزی
  • امکان روشن شدن بخشی از چراغ ها در فضایی که تعذیه اصلی روشنایی از بین رفته باشد.
  • تامین سطح بالایی از روشنایی
    همچنین هزینه این سیستم در ساختمان هایی با تعداد بالا نسبت به نصب چراغ های باتری دار مقرون به صرفه می باشد.

سیستم روشنایی اضطراری

طراحی سیستم روشنایی اضطراری ( روشنایی ایمنی ) باتری مرکزی

هنگامی که تصمیم گرفته می شود که سیستم باتری مرکزی مناسب ترین سیستم روشنایی اضطراری برای یک ساختمان خاص می باشد، طراح می بایست به موارد زیر توجه کند:

  • طراحی روشنایی
  • انتخاب نوع سیستم
  • انتخاب نوع سیستم کنترلی و نحوه عملکرد آن
  • نوع باتری
  • محاسبه تعداد باتری
  • انتخاب نوع کابل های ارتباطی و نحوه کابل کشی
  • تهویه اتاق باتری
  • طراحی اتاق مانیتورینگ

سیستم باتری مرکزی
در زمان طراحی سیستم روشنایی اضطراری باتری مرکزی آدرس پذیر می بایست به این نکته دقت نمود. که تعداد چراغ ها موجود در هر مدار الکتریکی نباید از 20 عدد (تعداد چراغها در هر خط بسته به وندور می تواند بیشتر و یا کمتر باشد.) و یا مجمع کل توان مصرفی هر خط از مقدار 815 ولت آمپر تجاوز کند.
در هر فضای واحد مانند طبقات یک ساختمان می توان سرخط های این سیستم را به تابلوهای فرعی منتقل کرد. تمامی تابلوهای فرعی می بایست توسط رایز اصلی ساختمان به تابلوی اصلی که از یک سمت توسط سیستم برق شهر و از سوی دیگر توسط بانک باتری تعذیه می شود، اتصال یابند.
نکته بسیار مهم در طراحی این سیستم استفاده از کابل های مقاوم در برابر حریق جهت کلیه کابل کشی ها می باشد. بدلیل جدا بودن محل تغذیه این سیستم از محل نصب چراغ ها، می بایست اطمینان از برقراری ارتباط در شرایط بحران وجود داشته باشد.

همه چیز در مورد سیستم صاعقه گیر
16 فوریه
مقالات سیستم های الکتریکال

روش های طراحی و اجرای سیستم صاعقه گیر(برق گیر)

حفاظت در برابر صاعقه

رعد و برق و صاعقه از پدیده های طبیعت است که از دیرباز صدمات و لطمات زیادی به بشر و زندگی او زده است. تا مدتها انسان در برابر آن بی دفاع و محکوم به شکست بوده است.
دیر زمانی است انسان توانسته است کم و بیش به مکانیسم ایجاد شدن صاعقه آشنا شود. و نیز نحوه حفاظت خود (صاعقه گیر) و ساخته های خود در مقابل آن آگاهی داشته باشد.
رعد و برق تخلیه انرژی الکتریکی بین دو ابر با بارهای الکتریکی متضاد در آسمان و صدای مهیب ناشی از آن است. صاعقه عبارتست از تخیه الکتریکی یک ابر با زمین است.

دلایل و مکانیسم وقوع صاعقه

تغییرات و نوسانات که باعث تغییرات در هوای محیط می شود باعث تنوع بیشماری در کیفیت فیزیکی هوا هستند. پاره ای از این تغییرات جوی نظیر درجه حرارت و میزان رطوبت هوا باعث ایجاد ابرهای طوفانی می شود.

این ابرها به شکل سندان بوده و از نوع کومولومبوس با ارتفاع زیاد (حدود 9000 متر)هستند که سطوح پایین آن از قطرات آب و سطوح بالایی آن از کریستالهای یخ تشکیل شده است. جابجایی شدید این ابر در داخل توده خود ، قطرات آب باردار ( بار الکتریکی منفی) تولید نموده و کریستالهای یخ بار مثبت به خود می گیرند. گاهی هم بار مثبت در قسمت پایین ابر بین بارهای مثبت ومنفی نزدیک به زمین اختلاف پتانسیلی بین زمین و ابر بوجود می آورد ( در حدود 10 تا 15 کیلو ولت بر متر) که تخلیه آن به زمین غیر قابل اجتناب می گردد. طوفان و رعد و برق زمانی حادث می شود که در زمان مخصوص قطعه ابری به هر دلیل باردار شود.

انواع طوفان

طوفان گرم: حرکت هوا گرما گرفته از زمین آفتاب خورده به سوی طبقات بالاتر
طوفان جبهه ای : حرکات مکرر هوای سرد طبقات فوقانی به سمت پایین و جایگزینی آن با هوای گرم
با توده شدن ابرهای باردار ناشی از سایش جریانات هوا ذرات بار منفی بیشتر و بیشتر شده و مجموعه آنها به حدی می رسد که باید با قطعه ابر دیگر و یا زمین تخلیه گردد. معمولاً نود درصد تخلیه هایی که به زمین صورت می گیرد، با یک جرقه کمرنگ ضعیف به نام Leader Stroke شروع می شود که به طرف زمین جهت می گیرد و هنگام حمله به طرف زمین مانند شاخه های درخت به اطراف انشعاباتی دارد که اصلی نیستند ولی هر یک از آنها سعی می کند خودش را زودتر از دیگران به زمین برساند و در این هنگام نزدیکترین انشعابات به زمین بالاترین پتانسیل منفی را به خود می گیرد.

انواع صاعقه

در هوای کشورما 90% صاعقه ها از نوع منفی هستند یعنی تخلیه از طرف ابر با بارهای منفی به زمین صورت می گیرد. گاهگاهی در زمستان در اثر محبوس شدن بارهای مثبت در میانه ابری با بار منفی (شرایط ایجاد طوفان) حمله با بار مثبت به زمین انجام می شود . این نوع صاعقه ، صاعقه مثبت نامگذاری می شود. هر وقت شرایط الکتریکی اتمسفر اجازه دهد، هر دو نوع صاعقه می تواند رخ دهد. نتیجه آن را مثبت از پایین به بالا و منفی از بالا به پایین نامگذاری می کنند.

صاعقه گیر

صاعقه گیر یک مسیر کم مقاومت برای پتانسیل انباشته شده در ابر به طرف میله ای است که یک سر آن را به وسیله هادی به زمین متصل کرده اند.
اگرچه مسیر اصلی تخلیه از همان نوک آن صورت می گیرد اما به غیر از آن شاخه های فرعی پتانسیل منفی که به طرف زمین در حال تخلیه هستند نیز می تواند به عنوان مسیرهای دیگر به زمین برخورد نماید. بنابراین برای حفاظت ساختمان باید با توجه به تمام جهات محل و تعداد صاعقه گیر ها و ارتفاع و نحوه اتصال آنها را به یکدیگر و زمین در نظر گرفته شود.
برای جذب پتانسیل منفی ابرها ، جریان مثبت بالارونده از زمین همواره سعی می کند از نوک میله صاعقه گیر فراتر اتفاق بیافتد. فاصله تلاقی دو پتانسیل تا نوک میله صاعقه گیر به عنوان محدوده حفاظت نامیده می شود و همیشه مورد توجه سازندگان صاعقه گیر می باشد. به عبارت دیگر هر چه نقطه تلاقی پتانسیل مثبت و منفی از میله صاعقه گیر دورتر باشد محدوده حفاظت شعاع بزرگتری داشته و حفاظت مطمئن تری صورت می گیرد.

صاعقه‌گیرهای PASSIVE (ساده)
1. IEC 1024
2. BS 6651
3. NFPA 78

صاعقه‌گیرهای ACTIVE (الکترونیکی)
1. NFC 17-102

طراحی سیستم های صاعقه گیرمتن کامل مقاله سیستم صاعقه گیر را در لینک زیر دنبال کنید:

روش های طراحی سیستم صاعقه گیر

مقاله در مورد تمامی اصول مربوط به طراحی سیستم های صاعقه گیر

 

گرد آوری و تنظیم: مهندس محمد عابدین

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *